Oblicza wolności – w dialogu z Tischnerem (praca zbiorowa)
STRONA GŁÓWNA / PUBLIKACJE /
Inne
/ OBLICZA WOLNOŚCI – W DIALOGU Z TISCHNEREM (PRACA ZBIOROWA)
Oprawa: twarda
Wydawca:
Instytut Myśli Józefa Tischnera
Rok wydania: 2023
ISBN: 978-83-60911-37-2
Język: polski
Wydawca:
Instytut Myśli Józefa Tischnera
Rok wydania: 2023
ISBN: 978-83-60911-37-2
Język: polski
„Jaką miarą należy mierzyć filozofa? Jak oceniać wartość jego dzieł? Czy nie miarą, jaką sam stawiał sobie i innym? »O jakości filozofii decyduje j a k o ś ć b ó l u ludzkiego, który chce filozofia wyrażać i któremu chce zaradzać. Kto tego nie widzi, jest bliski zdrady«
– tak jesienią 1977 roku pisał ks. Józef Tischner (1931–2000) w swoim filozoficznym credo – tekście Czym jest filozofia, którą uprawiam. Rodzi się pytanie, jaki spośród ludzkich bólów – a jest ich przecież wiele – uważał Tischner za najważniejszy i jak starał się mu zaradzić.
Odpowiedź bynajmniej nie jest prosta. Dramatyczność ludzkiego życia przejawia się przecież rozmaicie i to zarówno w jego wymiarze indywidualnym, jak i zbiorowym czy wspólnotowym. Ten drugi wymiar jest przy tym mocno uwarunkowany dziejowo – inne bóle były dla Polaków najbardziej dotkliwe, gdy Tischner pisał te słowa, inne nękają nas dzisiaj. A może u podstaw wszystkich bólów leży nasza intelektualna gnuśność i niezdolność do rzetelnego, pogłębionego myślenia? Tischner nie bez racji wielokrotnie przywoływał słowa Heideggera: »najbardziej daje do myślenia to, że jeszcze nie myślimy«. A może tym, co nas najbardziej boli, jest nasza wolność, dla jednych »nieszczęsny dar«, którego chcą się jak najszybciej pozbyć, dla innych przeciwnie – »łaska wszystkich łask«?”
dalszą część wstępu i spis treści można zobaczyć tutaj
SPIS TREŚCI (rozwiń)
Spis treści
Zbigniew Stawrowski
Wstęp 9
CZYM JEST WOLNOŚĆ?
Jan Woleński
Czy atrybuty Boga wykluczają ludzką wolność? 15
Andrzej Serafin
Wolność platońska 31
Chantal Delsol
Jakie granice dla wolności 47
Adam Workowski
Wybieranie i bycie sobą 57
WOKÓŁ TISCHNEROWSKIEJ FILOZOFII WOLNOŚCI
Lech Wołowski
„Wolność – łaska wszystkich łask”, czyli słowo o teologicznym spojrzeniu Tischnera na problematykę wolności 73
Łukasz Kołoczek
O wolność egotycznej. Przyczynek do genealogii podmiotu filozofii dramatu 87
Tomasz Niezgoda
Niemożliwość możliwości albo fenomenologia usprawiedliwienia Józefa Tischnera. Zwrot teologiczny w fenomenologii polskiej 109
Maria Małgorzata Baranowska
Bóg ludzi wolnych 127
Rocco Buttiglione
Wolność a pożądanie. Czytanie Tischnera, który czyta Hegla, odczytującego stoików 139
Marek Drwięga
Kilka uwag o nowym manicheizmie i filozofii zła Józefa Tischnera 155
Tomas Sodeika
Kilka uwag o wolności z nieustającym odniesieniem do filozofii dramatu Józefa Tischnera 173
Enrico Sperfeld
Człowiek jako istota dramatyczna. Rezonans poprzez teatralne filozofowanie? 183
Agata Płazińska
Koncepcja pracy i wolności w ujęciu Simone Weil i Józefa Tischnera. Analiza porównawcza 189
WOLNOŚĆ A SPÓR O ISTOTĘ CZŁOWIEKA
Witold P. Glinkowski
Odpowiedzialność – dialogiczne oblicze wolności 203
Adam Hernas
Jak jest możliwa wspólnota wolnych ludzi? 217
Krzysztof Mech
Doświadczenie religijne – dramat mojej wolności 233
Aleksander Bobko
Spór o istnienie człowieka AD 2020. Dyskusja wokół istoty ludzkiej seksualności 245
Hanna-Barbara Gerl-Falkovitz
Płynna tożsamość? 265
Krystyna Ablewicz
Wolność, lęk i nadzieja w międzyludzkich relacjach. Tischner, Kępiński oraz adnotacje pedagogiczne 271
Grzegorz Krupa
Spotkanie w świecie monad bez okien 291
WOLNOŚĆ W ŚWIECIE POLITYKI
Zbigniew Stawrowski
Krytyka „myślenia politycznego” u Józefa Tischnera 305
Krzysztof Świercz
Sumienie szpiega 317
Wojciech Maciej Frycz
Wolność jest odwagą. O czym nie można mówić, o tym trzeba milczeć, o czym, nie można milczeć, o tym trzeba mówić 335
Antoni Szwed
O próbie pogodzenia demokracji liberalnej z nauczaniem Kościoła katolickiego w myśli Józefa Tischnera z lat 1991–1997 351
Alfred Wierzbicki
Czy Kościół zaniedbał sprawę wolności? Lekcja Tischnera na dziś 369
Zbyszek Dymarski
Tischnerowska próba określenia miejsca chrześcijaństwa w przestrzeni społecznej pokomunistycznej Polski 381
Biogramy 407
Indeks osób 415
